ชื่อวิทยาศาสตร์ : Plantago major Linn. (P.indica Linn.)
ชื่อสามัญ : Common Plantain
ชื่ออื่นๆ : หมอน้อย, เซียแต้เฉ้า, หญ้าเอ็นอืด, หญ้าเอ็นยืด
ชื่อวงศ์ : PLANTAGINACEAE
ลักษณะทั่วไป :
- ต้น : เป็นพรรณไม้ล้มลุกขนาดเล็ก ที่มีเนื้ออ่อน โคนต้นจะอยู่ติดดินเลย เป็นไม้ที่มีอายุได้หลายปี ลำต้นจะสูงไม่เกิน 1 ฟุต
- ใบ : จะแทงขึ้นมาจากดินคล้ายกับใบผักกาด แต่จะมีก้านใบยาวกว่า แผ่นใบหนาเหมือนกับผักคะน้า และกว้าง ลักษณะของใบคล้ายช้อนสังกะสีขนาดใหญ่ แตกใบออกรอบ ๆ ต้น
- ดอก : ออกเป็นช่อ ชูขึ้นมาจากกลางก่อ ช่อดอกจะยาวและดอกนั้นมีขนาดเล็ก แห้ง มีสีเขียวมอมน้ำตาล แต่จะไม่มีก้านดอก
- ผล : เมื่อแก่หรือสุกเต็มที่จะแตกตรงกลางผล
การขยายพันธุ์ : เป็นพรรณไม้กลางแจ้ง ชอบดินที่มีส่วนผสมพิเศษและขยายพันธุ์ด้วยเมล็ด
ส่วนที่ใช้ : ทั้งต้น
สรรพคุณ :
- ทั้งต้น ใช้ปรุงเป็นยาโดยผสมกับสมุนไพรชนิดอื่น ๆ ซึ่งได้แก่พวก ว่านกาบหอย กล้วยหอยดิบ สนหมอก รากบัวหลวง ดอกเก๊กฮวย ฯลฯ นำไปต้มน้ำกับน้ำตาลกรวด เพื่อแก้ร้อนใน เจ็บคอ เป็นยาเย็น ขับปัสสาวะ
- ใบ ของต้นนั้นมีฤทธิ์ในการห้ามเลือด แต่จะห้ามเฉพาะภายนอกเท่านั้นภายในห้ามไม่ได้ ใช้ใบขยี้ทาอาการอักเสบของผิวหนัง ตำพอกแก้แผลเรื้อรังหรือผิวหนังอักเสบ ใช้ทาเมื่อถูกแมลงกัดต่อย